#6 november 2023 4 o l u m n C i n Theorie en praktijk Het is soms van de zotte hoe theorie en praktijk elkaar in de weg zitten. Je kunt ‘aan de tekentafel’ de mooiste dingen bedenken, maar werken ze ook zo mooi in de praktijk? Een actueel voorbeeld vormt een milieumaatregel die minister De Jonge onlangs bekendmaakte. De minister lichtte in een brief aan de Tweede Kamer zijn beleid op het gebied van circulair bouwen toe. Daarin zitten diverse aspecten waarmee de bouwsector vooruit kan. Zo is de minister van plan om energie- en milieuprestatie-eisen in elke regio gelijk te trekken. Je kunt dus niet meer lokaal afwijken van geldende energie- en milieuprestatie-eisen. Dat schept uniformiteit en duidelijkheid. Ook ziet minister De Jonge af van plannen om vooruitlopend op Europees beleid een CO2-norm voor de productie en constructie voor bouwmaterialen te introduceren. Er komen dus geen drie verschillende normen waarmee de bouwsector hoeft te werken. In de brief kondigt De Jonge een andere belangrijke maatregel aan: het aanscherpen van de bestaande milieuprestatie-eis voor gebouwen. Dit biedt duidelijkheid aan (onder meer) de bouwsector, dus in aanleg is dat prima. Tegelijkertijd stelt het met name installateurs voor onmogelijke keuzes. Enerzijds zijn er de eisen die aan de energieprestatie van gebouwen worden gesteld in de BENGnorm. Daarnaast is er de MPG-norm, een milieuprestatie-eis voor woningen en gebouwen, die berekent in hoeverre de gebruikte materialen het milieu belasten. Als de aangekondigde aanscherping van de MPG-norm doorgaat, kunnen installateurs steeds lastiger aan beide normen voldoen. Ga maar na: om de BENG-norm te halen zijn bijvoorbeeld warmtepompen en zonnepanelen nodig. Maar de materialen in deze installaties scoren beduidend minder wanneer ze worden getoetst aan de milieueisen van de MPG-norm. Daar komt bij: voor installaties zijn nauwelijks duurzame alternatieven beschikbaar. ‘Houten zonnepanelen of waterleidingen van bamboe bestaan immers niet’, merkt brancheorganisatie Techniek Nederland hierover fijntjes op. En er is nog een aspect wat de praktijk weerbarstig maakt: er is nauwelijks iets te kiezen tussen duurzame installaties. Dit zit ‘m met name in een gebrek aan milieuverklaringen van fabrikanten en branches. Kortom: de installatiebranche ziet zich geplaatst voor een onmogelijke paradox tussen energieprestatie en milieudruk. De brancheorganisatie pleit daarom voor het ontwikkelen van één integrale duurzaamheidsnorm voor de gebouwde omgeving, waarin de energieprestatie en de milieubelasting integraal wordt berekend. Een even logisch als terecht pleidooi, waarmee de paradox tussen theorie en praktijk kan worden opgeheven. Ton Brands Hoofdredacteur Gebouwen Kansen met duurzame, slimme gebouwen Smart buildings duiken geregeld op in de vakliteratuur, of als thema tijdens congressen. Maar de praktijk valt een beetje tegen: het is flink zoeken naar geslaagde voorbeelden. In theorie beloven slimme gebouwen – op basis van technologische innovatie – ultiem persoonlijk comfort en duurzaamheid. Maar niet alles is goud, wat er blinkt. Want die relatie met duurzaamheid is complex en roept kritische vragen op. Ondanks deze mitsen en maren zijn er wel degelijk ‘smartkansen’ voor de installateur. Licht Berry van Egten: ‘Licht is een vak’ Berry van Egten is senior architectural lighting designer en eigenaar van Berlux Lichtarchitectuur in Amersfoort. Zijn Lighting Design Academy biedt een ruim aanbod in lichteducatie, ontwikkeld door en voor lichtprofessionals. De opleidingen komen zowel tegemoet aan de creatieve als technische informatiebehoefte. We vroegen Berry van Egten naar trends en ontwikkelingen op verlichtingsgebied. 20 14
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=