Elektropraktijk 4 - 2022

#4 september 2022 r t i k e l n a a m 17 met aluminium bekabeling. Naast prijs en beschikbaarheid van het materiaal is ook het installatiewerk van belang. Als je kijkt naar het gewicht, dan maakt het nogal een verschil of je met een lengte aluminium het dak op moet of dezelfde lengte koper.” Aansluitingen Aluminium is als metaal vergelijkbaar met koper en omdat de kabels net als bij koper altijd zijn opgebouwd uit kleinere aders, is de buigzaamheid ook vergelijkbaar. “Het grootste nadeel van aluminium ten opzichte van koper is dat aluminium niet geleidend is wanneer het corrodeert. Dit moet je dus zien te voorkomen. Dit kan door de juiste aansluitmaterialen te gebruiken met de daarop afgestemde gereedschappen. Dan is het geen hogere wiskunde en kan iedereen het. Desnoods komen we ter plaatse een demonstratie geven”, aldus Peters. Kok gaat nog wat nader in op de verbindingen:“Dikkere kabel betekent ook grotere verbindingen. Daar moet natuurlijk plek voor zijn, maar voor de overgang van aluminium naar koper zijn allerlei producten verkrijgbaar. Aluminium en koper kunnen niet rechtstreeks op elkaar, omdat het aluminium dan wegvreet. Er moet dus een speciale schoen tussen. Dat kan door gebruik te maken van een bimetalen kabelschoen met een aluminium buis met een koperen ring en de nieuwste ontwikkeling is een vertinde aluminium schoen. Over het algemeen zijn deze aansluitingen wat duurder dan de traditionele koper-op-koper aansluitingen, maar omdat de kabel zoveel goedkoper is, is dat snel terugverdiend.” (Zie kadertekst). Installatie De producten voor de verbindingen tussen koper en aluminium zijn voorhanden, maar hoe zit het met de kennis en instructie voor de installateur? Volgens Peters is het een kwestie van doen: “Ik geef regelmatig zogenaamde toolboxmeetings op locatie. Ik laat dan zien hoe je zo’n verbinding met een accu-hydraulische perstang tot stand brengt, zoals je dat doet bij koperen kabelschoenen. Met een goede uitleg heb je het maken van zo’n verbinding zo onder de knie. De aluminium kabelschoenen zijn gevuld met contactvet. Dit contactvet bevat kleine deeltjes die tijdens het persen het oppervlak van het aluminium bekrassen. Hierdoor wordt de oxidatielaag gebroken en een optimale verbinding gerealiseerd. Het vet houdt de verbinding ook nog eens luchtdicht.” Voorlichting Peters en Kok weten beiden dat bij de gemiddelde en kleinere installateur, maar ook bij de ROC’s nog te weinig kennis is van aluminium bekabeling. “De installatiewereld is redelijk conservatief”, zo stelt het tweetal, “en dat betekent dat veel installateurs blijven doen wat ze altijd hebben gedaan. Maar het zijn ook de grotere kabelleveranciers die er geen belang bij hebben om meer aluminium op de markt te brengen. Zij kijken naar de kilo’s en daar staat omzet tegenover. De marge die ze per meter kunnen realiseren is bij koper groter dan bij aluminium, dus er is een minimale prikkel om te veranderen.” Maar grotere maten betekent ook grote verdeelkasten. Volgens Peters is dat niet zo’n probleem. “We hebben het hier over de utiliteit en de industrie. Daar is doorgaans genoeg ruimte in de kast voor de grotere maten. Als het echt krap is, kun je in een extra kastje eerst een overgang maken van aluminium naar koper en vandaaruit kun je dan weer met koper naar de bestaande kast.” Voor Peters is het duidelijk. ”Langzaamaan ontstaat het besef dat aluminiumbekabeling een goed alternatief is. Bij Nedkab hebben we koper en aluminium, maar we zien het aandeel aluminiumsnel groeien.Het is een kwestie van voorlichting en openstaan voor nieuwe ontwikkelingen. De stijgende grondstofprijzen hebbenmeer effect op koper dan op aluminium. Aluminium is op dit moment meer dan 50 procent goedkoper dan koper en ik verwacht dat dit verschil alleenmaar groter gaat worden. Dan ligt het voor de hand dat het aandeel aluminium de komende jaren aanzienlijk zal stijgen.”. Y Hoe sluit je een aluminium kabel aan? Hoe sluit je een aluminium kabel aan op een verdeelkast of automaat die met koperaansluiting is uitgerust? Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met een bimetalen kabelschoen. Deze bestaat uit een aluminium schacht met een koperen kop met de gewenste gatmaat. Door een elektrische las,waarmee deze is vervaardigd, verdragen de twee materialen (koper en aluminium) elkaar en is sprake van een goede overbrenging. Een andere manier is ‘verjongen’. Hierbij maak je gebruik van een bimetalen persverbinder die aan de ene zijde koper is en aan de andere zijde aluminium. Of je kiest voor het toepassen van een bi-metalen ring die je aanbrengt tussen de aluminium kabelschoen en de koperen rail. Belangrijk om te weten: deze laatste methode veroorzaakt een hogere overgangsweerstand. De laatste innovatie is de vertinde aluminium kabelschoen. Deze kabelschoen is beschermd tegen corrosie, dus kan ook gebruikt worden in een vochtige omgeving. Door de tinlaag is sprake van een optimale overbrenging bij montage direct op de koperrail of automaat. De verbinding is gemaakt van geperst aluminium en daardoor beter bestand tegen trillingen. Bovendien kunnen ze zonder koper, dus met minder kosten, gefabriceerd worden. Bij het aansluiten van een aluminiumkabel op een koperen (kooi)klem is een bimetalen stiftkabelschoen een optie. Deze heeft een aluminium buis en een koperen stift. De verbinding kan tot stand worden gebracht met een speciale accu-hydraulische perstang.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=