#6 november 2024 39 o C l u m n Ochtendhumeur We leven in een mooie tijd. Dagelijks horen veel over nieuwe ontwikkelingen en innovaties, het tempo is soms wel erg hoog. Wie heeft er nog tijd om alle nieuwsbrieven te lezen en op mijn bureau ligt nog een stapel vakbladen waar een laagje stof op komt. De overload aan informatie is te groot! In mijn digitale postvakje heb ik een mapje met de uitdagende titel “nog te lezen” en ik zie dat deze tot de nok toe gevuld is. Yehhhh. Gelukkig helpt de techniek ons om meer tijd over te houden. Want er zijn smart homes, smart offices, smart warehouses en zelfs smart cities. Super! Ja, ik heb thuis een Casambi systeem en daar zitten een aantal lichtscenes in. En ook kan ik mijn recent gekochte broodbakmachine (echt een aanrader) zo instellen dat ik bij het krieken van de dag gewekt wordt met de geur van vers brood. Lekkerrrr. Ongemerkt zijn er veel taken in ons leven die door geautomatiseerde systemen worden uitgevoerd. En dit zal alleen maar toenemen en verder uitgebreid worden. Dit biedt zowel kansen als ook bedreigingen, maar ik ben van nature positief dus ik zie vooral veel kansen. Eens in de zoveel jaren is er weer een revolutie, tegenwoordig noemen we dit heel hip disrupitive. Of te wel een stap in onze ontwikkeling die geen rekening meer houdt met oude technieken en conventies. Van de typemachine naar de PC, van letterzetter naar Photoshop, allemaal voorbeelden van behoorlijke verstoringen van vakgebieden die het daar voor helemaal anders deden. Gaat dat altijd helemaal goed? Nee natuurlijk niet. Moeten we dan meteen opgeven? Je weet het antwoord denk ik wel. Op dit moment is de absolute hype AI. Kunstmatige intelligentie, dit Nederlandse woord klinkt zelfs oubollig, alsof Chriet Titulaer weer een programma presenteert. (Voor de jonkies; kijk maar eens op Youtube) Geen enkel vakblad, congres of zakelijk bijeenkomst is momenteel te vinden waarin er niet over AI iets wordt gemeld. Veel gepapagaai maar ook erg interessante ideeën en deze zijn de moeite waard om naar te luisteren. Ook in ons vakgebied is lichtontwerp uiteraard nog steeds erg belangrijk. Maar de aandacht voor controls is van een bijzaak naar een hoofdzaak verschoven. Tijdens mijn lessen roep ik dan ook altijd dat je boot echt gaat missen indien je je niet verdiept in controls. Wees het gerust met mij oneens! Voor het maken van verschillende sferen, het flexibel maken van een ruimte, het gebruik van daglicht en energiebesparing zijn controls essentieel. Dit is geen nieuws maar wat het nu zo interessant maakt is de inzet AI in controls. We kunnen een installatie laten leren met AI algoritmes, hierdoor worden er gebruikspatronen ontdekt en kunnen kruisverbanden worden gelegd die we als mens zelf veel moeilijker kunnen herleiden of herkennen. Door de inzet van multi-sensoren (ik speel er nu met eentje van Steinel) komt er veel data beschikbaar. Met lerende algoritmes kunnen we daar patronen uithalen en potentieel meer uit een systeem halen. De vraag is of dit intelligentie is of gewoon data? Is een daglichtafhankelijke sensor slim? Of geeft deze gewoon een bepaalde waarde door. En hoe slim is de controller? Waar ligt de grens tussen automatisering en AI? Ik vind dat een hele interessante vraag en iets waar we niet eenvoudig een antwoord op kunnen geven. Is mijn broodbakmachine slim? Mmm niet echt, ja er zitten 15 recepten in en een klok. Maar hij komt niet zelf met een suggestie om eens een compleet ander brood voor me te bakken. Ik stel me voor dat er op niet al te lange termijn lichtcontrollers op de markt komen die nog beter uitgerust zijn om de behoeftes van gebruikers te herkennen. Die naast het verzamelen van data ook iets eigens er aan toe voegen. Dat ie aanvoelt dat je een creatief dagje hebt. Of dat er op maandagochtend het licht niet aangezet wordt om dat de AI last heeft van een ochtendhumeur. Net als thuis! Geweldig toch. Berry van Egten berry@lightingdesignacademy.org
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=