#4 september 2023 39 o C l u m n l n a a m European Lighting Expert In de recente lichtpodcast besprak ik een armaturen test die in een elektrotechnisch vakblad was verschenen. In het artikel werden diverse installateurs gevraagd om iets te vinden van een nieuw product van een lichtfabrikant. Er werd goed gereageerd op een aantal punten; de klemveren werkten goed, het aansluiten was makkelijk en de spot was makkelijk te richten. Maar in de door de lichtfabrikant vermelde gegeven stonden ook zaken als, kleurtemperatuur, lumenpakket en CRI vermeld. Wat mij opviel is dat GEEN van de installateurs iets vond van de LICHTtechnische eigenschappen van het armatuur. Deze installateur is vaak als eerste betrokken een lichtvraag, zeker bij kleinere projecten. Dit betekent dat er voor de installateur een enorme kans ligt om zijn vakkennis te laten zien en om een goed advies te leveren. Het is begrijpelijk dat een installateur allereerst met een elektrotechnische bril naar de lichtvraag kijkt, dit is zijn hoofdvak. Maar het kunnen adviseren over het lichtbeeld, de lichtkwaliteit en de sfeer biedt een echte meerwaarde aan de opdrachtgever. We horen tijdens het geven van onze lichtlessen vaak dat een installateur een beetje huiverig is om een echt goed lichtadvies te geven. En wat doe je dan? Stuur de vraag maar snel naar de groothandel en die stuurt het weer door naar de lichtfabrikant. En binnen de kortste keren komt er een fraaie lichtberekening vergezeld van 2 offertes (één voor de klant en eentje voor jezelf) weer in je mailbox binnenvallen. Geweldig toch? Toegegeven het is gemakkelijk, maar wat heb je nu geleerd? Heel erg weinig! Waar kijk je naar als je mail opent? Kijk je naar de prijzen en wat de marge zal zijn? Prima natuurlijk. Maar kijk je ook naar de lichtberekening? Of ga je er van uit dat alles klopt omdat er een lichtfabrikant naar gekeken heeft? Het is goed om positief kritisch te zijn en ook zelf na te denken. Is het voorstel gebaseerd op minimale uitgangspunten of is er rekening gehouden met de gebruiker. Het voldoen aan een horizontale verlichtingssterkte van 500 lux betekent niet dat je voldoet aan de norm! Hoe zit het met de gelijkmatigheid? Met de verticale en cilindrische verlichtingssterktes? Is er rekening gehouden met het beperken van verblinding, klopt de UGR? En hoe zit het met de CT en CRI? Vraag je maar eens eerlijk af of je deze vragen allemaal kan beantwoorden en of je dit daadwerkelijk controleert in jouw project. Een opdrachtgever heeft hulp nodig in het maken van keuzes en vaak heeft een opdrachtgever geen of weinig ervaring in de vele aspecten die met licht en verlichten te maken hebben. Neem hem bij de hand en leg de voor- en nadelen uit van diverse oplossingen. Informeer de opdrachtgever zodat hij een weloverwogen beslissing kan nemen. Dit betekent dat de installateur ook over een zekere lichtkennis dient te beschikken die verder gaat dan het installatiegemak of de prijs. Wanneer jezelf meer lichtbagage hebt krijg je ook mooiere projecten en meer tevreden klanten. Ik zie gelukkig steeds meer installateurs zich verdiepen in het mooi lichtvak. Tijdens de lichtlessen gaan we in op de lichttechnische punten maar we gaan ook in op het esthetische aspect. Wat is sfeer en hoe kunnen we dit voor deze specifieke opdrachtgever goed invullen? En de praktijk leer dat iedereen (echt iedereen) creatief is, zelf de meest technisch denkende installateur. Mits hij maar open staat om dit te leren en toe te passen. Want een saaie 60x60 tegel gebruiken kan altijd nog. Bleh!! Mijn advies is dan ook aan de installateur om zich verder te verdiepen in licht, dit heeft een positief effect op de projecten en de waardering. Via Techniek Nederland is er een erkenningregeling voor installateurs met lichtkennis. Dit is een soort APK systeem waarmee je kunt laten zien met licht te kunnen werken. Een ontwikkeling van de laatste jaren is het European Lighting Expert traject (ELE), waar je kan laten zien over uitgebreide kennis en ervaring te beschikken over licht. In Nederland zijn er inmiddels enkele tientallen ELE-ers en dit is sterk groeiend. De verwachting is dat binnen enkele jaren voor bepaalde (overheids-) projecten er verplicht een ELE-er in het bedrijf moet zijn. Gaat het licht al branden? Berry van Egten berry@berluxlichtarchitectuur.nl
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=