19 #4 september 2023 l n a a m ‘Allemaal cowboys!’ We horen het telkens weer, zodra er ergens een brand is en er liggen ook zonnepanelen op het dak. Wat niet zo gek is: bij anderhalf miljoen huishoudens is dat al zo. Maar zonder enig onderzoek, laat staan bewijs, wordt de schuldige van de brand dan alvast aangewezen: de PVinstallateur. En dat is onterecht. Een onderzoek naar de oorzaak van een flinke brand kan maanden duren. Niettemin worden de conclusies meestal al heel gauw getrokken. Zonnepanelen zouden zelfs al het nieuwe asbest zijn. Maar hoeveel branden waren er eigenlijk, waarbij een PV-installatie aantoonbaar de veroorzaker was? Tekst: Martin Bongers Foto’s: Maria Godfrida, Michael Wilson, Ricardo Gomez en Bill Mead r liggen intussen tegen de 45 miljoen zonnepanelen in ons land, waarvan ruim 2,5 miljoen op woningen. De meeste zijn dus op bedrijfsdaken of in parken geïnstalleerd. Het aantal PV-gerelateerde branden in de afgelopen jaren? Toch maar 35 per jaar, waarvan het merendeel niet-residentieel. In de eerste helft van dit jaar waren er al 55 branden – maar dat is logisch, er werd immers ook weer flink geïnstalleerd. Zo blijkt maar weer: alles is relatief. In 80 procent van de brandgevallen (dus bij pakweg 45 cases dit jaar) concludeerde de brandweer of de verzekeraar dat er van een ondeugdelijke installatie sprake was. En dat is een gegeven waar we toch even bij stil blijven staan. Daar is vriend en vijand het namelijk wel over eens: áls er een PV-brand ontstaat, dan komt dat omdat er ondeskundig werd gemonteerd. Maar toch: 45 miljoen zonnepanelen en 45 cases. En dan de installatiebedrijven rücksichtslos cowboys noemen? Te weinig erkende bedrijven Het is wel een signaal, bagatelliseren is niet verstandig. Een andere rekensom maakt namelijk ook iets duidelijk. Mohamed El Moutaouakkil, van Mutley Solar in Zwolle: “Als je het hebt over brandveiligheid is het erg simpel: er zijn ongeveer zesduizend installatiebedrijven, waarvan er ongeveer achthonderd gecertificeerd zijn. Dat is te weinig.” Zesduizend bedrijven die in no time 45 miljoen panelen legden: kan dat deugdelijk? Kunnen achthonderd gecertificeerden dat? De vraag stellen, is het antwoord geven. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland ziet dat ook: “Er zijn veel te veel cowboys en het is tijd dat daarop ingegrepen wordt. Het is te snel gedaan, Iedere 4 seconden wordt er een paneel gelegd. Erkende bedrijven kunnen dat niet aan.” Regelgeving loopt achter Dat er dus nog wat verborgen gebreken ontdekt zullen worden – al dan niet als gevolg van een brand – is een aanname die gemaakt mag worden. Het is zelfs niet heel gek om de situatie een tikkende tijdbom te noemen. Want nu zijn de materialen nog redelijk nieuw. De bekabeling is nog flexibel, de stekkertjes zijn nog niet losgetrild, de omvormers zijn nog waterdicht en de stoppenkast kan het nog net aan. Maar met name in de binnensteden kan verouderd of b-keus materiaal, in combinatie met een te snelle, ondeugdelijke installatie veel ellende op gaan leveren. Esther Lieben, brandweercommandant en voorzitter van de Stuurgroep Veilige Energietransitie: “De transitie laat langzamerhand steeds meer van dit soort dingen zien. Maar we weten ons er nog geen raad mee.” Waar Lieben op doelt, is de snelheid van de markt afgezet tegen de relatieve sloomheid van de regelgeving. De vraag nam in rap tempo toe, de productie van materiaal en de installatie ervan lijkt op een snelkookpan en tegelijkertijd is er eigenlijk geen personeel. Vakbekwaam personeel. Dat moet je namelijk opleiden en ook daarvoor heb je dan weer mensen nodig die er niet zijn. En regelgeving die nog even snel bedacht moet worden. El Moutaouakkil: “Het gaat niet helemaal goed, dat kunnen we wel stellen. Logisch: regelgeving en normering loopt “Het gaat erom dat een bedrijf controle moet hebben over het totale proces. Alleen dan kun je instaan voor wat je offreert.” ‘Er zijn veel te veel cowboys en het is tijd dat daarop ingegrepen wordt’ E
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=